Energie besparen met pubers: 'Smeed het ijzer als het koud is'

Deuren die openstaan terwijl de verwarming aan staat, lampen die onnodig branden, veel te lang douchen… Als je een tiener in huis hebt kan het een uitdaging zijn om energie te besparen. Kinderpsycholoog en opvoedkundige Tischa Neve geeft tips hoe je het gesprek met je tiener kunt aangaan én hoe je ze mee in beweging krijgt.  

1. Pols hoe je tiener erin staat 

Je kind krijgt van alles mee over de energiecrisis. Ze zien bijvoorbeeld een post op social media of horen verhalen van vrienden. Bespreek dit onderwerp daarom ook thuis. Vraag wat je kind er allemaal al over weet en check of deze informatie ook klopt. Posts op social media zijn, zoals je wel weet, niet altijd 100% correct. 

Pols ook hoe je puber erin staat. Hoe ziet hij of zij de situatie? Wat herkent ‘ie bij vrienden? Is je kind veel met de energiecrisis bezig of juist helemaal niet?  

Maak het onderwerp breder en positief. Leg uit waarom we nu allemaal energie moeten besparen en welk positief effect dit heeft op het milieu. We gaan met zijn allen in Nederland een steentje bijdragen. Zodat we nu en op de lange termijn duurzamer omgaan met de aarde. 

Pubers kunnen hier juist goed over meepraten. Ze voelen zich verantwoordelijk, zijn geïnteresseerd in het milieu of hebben er misschien juist helemaal niets mee. In het laatste geval is het extra belangrijk om het er wel vaker met ze over te hebben. Zodat ze de situatie gaan snappen en begrijpen dat we niet energie besparen om hen te pesten, maar dat dit nu echt belangrijk is en we het met zijn allen gaan doen. 

Tip! Heb je kleine kinderen thuis? In dit artikel geeft Tischa Neve ook voor kleine kinderen 5 praktische tips om de energiecrisis bespreekbaar te maken. 

2. Geef je puber regie 

Je tiener weet nu waarom jullie ook in huis energie willen besparen. Laat je puber vanaf het begin hierover meedenken. Ga met zijn allen aan tafel zitten en spreek bijvoorbeeld af welke 5 afspraken jullie allemaal gaan proberen te laten werken. En wie wat gaat doen. 

Het is hierbij belangrijk dat je regie geeft aan je puber. Zeg bijvoorbeeld: ‘Luister, we gaan allemaal korter douchen. Hoe wil jij dit het liefste aanpakken?’. Zo kan ‘ie bijvoorbeeld om de dag iets langer douchen en de andere dag netjes 5 minuten. Laat je puber zélf kiezen. 

Het is hierbij mooi om de afspraken op te hangen op een centrale plek in het huis. En het is dan helemaal leuk om iedere week samen te kijken of het energieverbruik inderdaad minder is geworden. Zo kan je samen kijken wat jullie die week hebben gedaan en of het heeft gewerkt. 

Tip! Via de Essent app van Essent krijg je gemakkelijk inzicht in je verbruik.  

 

3. Focus op het positieve 

Als je samen hebt besloten hoe je energie gaat besparen is de volgende stap om elkaar hieraan te helpen herinneren. Hang bijvoorbeeld post-its op in huis met passende tips of plaats een timer bij de douche.  

Probeer het corrigeren voor te zijn door je tiener te helpen herinneren aan de afspraken. Zeg bijvoorbeeld voordat je tiener gaat douchen: ‘Denk je aan de douchetijd?’. Natuurlijk kun je daarna vragen of hij of zij wil dat je een seintje geeft als de tijd op is. Zo help je met het aanleren van nieuw gedrag. 

Kijk vooral hoe je de afspraken kan laten slagen. Voorkom dat je de woonkamer inkomt en zegt: ‘Hé, heb je de lamp in je slaapkamer nu weer aan laten staan?!’. Focus liever op het positieve zodat je niet in de correctie hoeft te schieten. Geef dus complimenten als iets goed gaat. Zoals: ‘Hé, wat fijn dat je denkt aan die stekker’ of ‘Je hebt alle deuren achter je dichtgetrokken, wat goed van je!’. 

4. Heb begrip voor je tiener 

Bij tieners is het van belang dat je je ook in hen verplaatst. Ze hebben de laatste twee jaar met corona al veel over zich heen gekregen en hebben weinig zin in nieuwe regels.  

Als je dochter bijvoorbeeld kletsnat van een buitentraining thuiskomt en lekker warm wil gaan douchen, dan is dat niet het moment om na te roepen: ‘Denk je aan de 5 minuten-regel?’. 

Verplaats je in hun leefwereld en zeg dan liever: ‘Ohh, ik weet dat je het liefste nu lekker lang onder de douche wil staan. We moeten alleen een beetje opletten nu. Kom je er zo onderuit?’. Zeg dus niet dat iets niet mag. Maar leg het even uit en laat weten dat je snapt dat deze situatie even balen is.  

5. Smeed het ijzer wanneer het koud is 

Bedenk goed wanneer je je zoon of dochter erop wil aanspreken als ze zich niet aan een afspraak hebben gehouden.  

Hebben ze in de avond zonder reden veel te lang staan douchen? Je kan dit gesprek dan aangaan terwijl ze nog in de badkamer staan na te dampen. De kans is alleen groot dat dit uitloopt op een meningsverschil of ruzie. Je kan er ook voor kiezen om een dag later te zeggen: ‘Joh, gisteren was je wel wat lang aan het douchen. Wil je hier een beetje op letten? We moeten het namelijk samen doen.’.  

Smeed het ijzer wanneer het koud is. Want zeker bij pubers geldt: timing is key.    

Extra tip! Choose your battles 

Er gaat tijd overheen voordat je tiener nieuw gedrag heeft aangeleerd. In sommige gevallen kan je ook energie besparen zonder nieuw gedrag aan te leren. Heb je al gedacht aan kleine aanpassingen in het huis die helpen om energie te besparen? Zoals een deurdranger, automatische stekkers of bewegingsmelders. Zo hoeft je tiener minder regels te onthouden, bespaar je op energie in huis en houd je zelf ook meer energie over!